Saturday, February 28, 2015

ශ්‍රම බලකායේ බලකඳවුරු හෙවත් ලෝකයේ තරුණ ජන ගහණයේ එකරාශී වීම.


http://www.wfsnews.org/youth.html

          ලෝකයේ ජන ගහණයේ ව්‍යාප්තිය කාලීන හා අවකාශීය වශයෙන් වෙනස් වේ. මෙම වෙනස් වීම හේතුවෙන් ලෝක මානව සම්පතේ ව්‍යාප්තිය අනෙක් කවර සම්පතකටත් වඩා ගතික . එහා මෙහා කළ හැකි සම්පතක් කොතරම් අගනේ ? මානව සම්පතේ ශ්‍රම භාවිත අගය අනුව එය කාණ්ඩ ගත කොට ඇත. ඒ අනුව,
·       වයස අවු: 15 ට අඩු කාණ්ඩය
·       වයස අවු: 15-65 ත් අතර කාණ්ඩය
·       වයස අවු: 65 ට අඩු කාණ්ඩය

මෙම වයස් කාණ්ඩ අතුරින් වයස අවුරුදු 15 ට අඩු කාණ්ඩය  මා දකින ආකාරයට ශ්‍රම බලකායේ විභව ශක්තිය වේ. මෙසේ හඳුනා ගැනීමට හේතුව වුයේ මෙම කුඩා දරුවන් හෙට ලෝකයේ බලැති ශ්‍රම බලකායේ සමාජිකයන් වන බැවිනි. දරුවන් සම්පතක් වන්නේ මේ නිසාම පමණක් නොවන්නේ දරුවෙක් දෙමාපියන්ට හෙට ලෝකයේ ශ්‍රමිකයෙක් පමණක් ම නොවන බැවිණි. ශ්‍රමය යනු ධනය යැයි අදහන්නට අමතක වු ධනවාදින් ඈත නොබලා මෑත බලා දරුවන් දෙස ද්‍රව්‍යාත්මක ලෙස බැලිමේ විපාකයන් දැන් ඔවුන්ට දැනෙමින් තිබේ. අධික ලෙස පුද්ගලීකරණය වු ඔවුන්ගේ ලෝකයේ චීනයේ මෙන් නෛතික රාමුවක් යටතේ ජනසංඛ්‍යා ප්‍රතිපත්තියක් ගෙන ඒමට ආණ්ඩුවට / රජයට නොහැක. ජන සංඛ්‍යාවේ හායනයකට මුහුණ දෙන ඔවුන්ගේ අනාගතය ඉදිරියේදී  බාර ගැනීමට ඉන්නා පිරිස ගණනින් අඩුය. 2011 එක්සත් ජාතින්ගේ ජන ගහන වාර්තාව පෙන්වා දෙන පරිදි 2011 වන විට වයස අවුරුදු 15 ට අඩු පිරිස වැඩිම (ළමා ජන ගහණය වැඩිම) රටවල් දහයම අයත් වන්නේ අප්‍රිකාවට ය.

වයස අවුරුදු 65 ට වැඩි ජන කොටස අද ලෝකය සතු ඉතිහාසය ගොඩනැඟු මෑතම ජන කොටසය. අත්දැකීම් හා අත්විඳිම් වලින් පරිපුර්ණ වු ඔවුන් අප සතු වටිනාම පදනම ලෙස මම දකිමි. අප නොවැටෙන්නේ,  අප සිටින්නේ ඔවුන් මත බැවිණි. එදා ඔවුන් තැනු ලෝකයේ අද අප ජිවත් වෙමින් අනාගතයේ ලෝකය ගොඩ නඟමින් සිටින්නෙමු. අද අප භාවිතා කරන්නේ අපේ අතීතයෙන් උරුම කොට ගත් දේ ය. මේ නයින් අප අනාගතයට තරම් ම අතීතයට ද ණය ගැති වෙමු. මෙම කාණ්ඩයේ ජනගහණය වැඩිම රටවල් 10 ම අයත් වන්නේ යුරෝපය ඇතුළු සංවර්ධිත රටවල් සහිත කාණ්ඩා‍මට ය.මා කියන්නට උත්සහා කරනුයේ පුර්ව සංවර්ධිත රාජ්‍ය දැන් වයස්ගත බව ය. කළ යුත්ත ඔවුහු දනිති. නමුත් කරන්නට අය නැත. අනාගත ලෝකයේ ආසියාවත් අප්‍රිකාවත් නැඟි සිටිනු ඇත්තේ තාරුණ්‍ය පෙරදැරි කරගෙන බව පුර්ව සංවර්ධිත ලෝකය දනී. මන්ද ඔවුන් එදා නැඟිසිටියේ ද තාරුණ්‍ය පෙරටු කොට ගෙන ය.


ලෝකයේ වැඩිම ළමා ජනගහනයක් පවතින රටවල් දහය හා වැඩිම මහළු ජනගහනයක් පවතින රටවල් දහය



වැඩිම ළමා ජනගහනයක් පවතින රටවල් දහය                      

රට                   සමස්ත ජන සංඛ්‍යාවෙන් ළමා ජනගහනයේ ප්‍රතිශතය               

නයිජර්                   48.9  
උගන්ඩා                 48.3
මාලි                       47.6                               
ඇන්ගෝලාව         47.3  
සැම්බියාව              46.5
බුරුන්ඩි                 46.3            
කොංගෝ              46.0            
මොසැම්බික්           45.3  
චැඩ්                       45.3                                                                     
බර්කිනා ෆාසෝ     45.2  

වැඩිම මහළු ජනගහනයක් පවතින රටවල් දහය

රට                   සමස්ත ජන සංඛ්‍යාවෙන් මහළු ජනගහනයේ ප්‍රතිශතය
ජපානය                 23.2
ජර්මනිය                 20.7
ඉතාලිය                 20.2
ග්‍රීසිය                     18.9
ස්විඩීනය                18.5
පෘතුගාලය              17.9
ලැට්වියාව              17.4
ඔස්ට්‍රියාව               17.6
පින්ලන්තය            17.5
බල්ගේරියාව          17.7

උපුටා ගැනීම: එක්සත් ජාතීන්ගේ ජනගහණ වාර්තාව 2011


වර්තමානයේ අපට වඩාත් ම වැදගත් වන්නේ වයස අවුරුදු 15 ත් 65 ත් අතර ජන කණ්ඩායම ය. සෑම කාලයක දීම එම වයස් කාණ්ඩය ඉතා වෙහෙස වන, සංවර්ධනයට දායක වන පිරිස වේ. ලෝකයේ තරුණ ජන සංඛ්‍යාව එකරාශී විමෙන් වඩාත් ශක්තිමත් මානව ශ්‍රමයක්,  එම ඒකරාශි වන අවකාශය සතු වේ. තාරුණ්‍ය යනු ලෝකයේ ශක්තිය වන අතර ධනය / සංවර්ධනය  යනු ඔවුන්ගේ ප්‍රයෝජ්‍ය ගුණය මනින ඒකකය වේ. බලය යනු ධනයෙන් උත්පාදනය වන සෘජු ඵලය වේ. මේ අනුව තාරුණ්‍ය ලෝකයේ බලය සඳහා ඉතා වැදගත් වේ.

 යාන්ත්‍රීකරණය වන ලෝකයක මානව ශ්‍රමයට ඇති තැන කුමක් ද යන ගැටළුව නඟන විට ඊට පිළිතුරු සැපයිය හැක්කේ සැබවින් ම යන්‍ත්‍ර සූත්‍ර වලට සියලු සංවර්ධන අවශ්‍යතා පිරිමැසිය හැකිද යන ප්‍රශ්නයෙනි. එසේ වන්නේ නම් රොබෝවරු ලෝකයට අවශ්‍ය ශ්‍රමය ලබා දෙන කාලයක මානවයාට, මානව ශ්‍රමිකයාට ඇති තැන කුමක්ද? රොබෝ තාක්ෂණයෙන් ඉහළ මට්ටමක සිටින ජපානයේ රජයන් දරුවන් හැදීමට රුකුල් දෙන සහනාධාර වරප්‍රසාද පිළිබඳ කතා කරනුයේ අද අප මේ ජිවත් වන බුද්ධිමය අවකාශයේ සර්ව බලධාරියා මිනිසා වන නිසා ය. යන්ත්‍ර නිමිත රාජකාරි කරනු ලබනවා මිස පරිකල්පන ශක්තියෙන් හීන වන තාක් මානව ශ්‍රමය එක්ව සලකන කළ අනෙකක් හා අසමානය. පරිගණකයක් සතු දැනුම හා ඈත පරිසරක ජීවත් වන කිසිදු සාක්ෂරතාවක් නැති මිනිසෙකු එක තරාදියක කිරා බලන්නේ නම් වඩාත් වටින්නේ එම මිනිසා සතු දැනුම බවට විවාදයක් නැත්තේ තමා ජිවත් වන්නා වු අවකාශයෙන් ඔහු ලබන දැනුම තවත් දැනුමකට සම නොවන බැවිනි. මෙම දැක්ම ආත්මාර්තකාමි ඒකපාර්ශවීය වන්නේ යැයි කෙනෙකුට නිදහසේ හිතන්නට පුළුවන. එහෙත් යන්ත්‍රයකට එය නොහැක. යම් දිනෙක යන්ත්‍ර දියුණු වී ඒවාට අවශ්‍ය බුද්ධිය ගොඩ නඟා ගතහොත් මේ සටහන් එදිනට වලංගු නැත. එදා මිනිසා අප මවන ලද්දේ දෙවියන් යැයි ඇදහු  අතර මෙය පිළිගන්නා අය තරමටම නොපිළිගන්නා අයද වෙති. හෙට ලෝකය සමස්තයක් ලෙස ම සමහර විට මෙය නොපිළිගෙන ඉවතලන්නට පුළුවන් සේ ම දිනෙක මතු දා යන්ත්‍ර මිනිසාගෙන් යැපී සමගාමී වී පසුව අභිබවා යා හැක. අප හා පරිසරය අතර සබඳතාවය ද එවැනි ය. මා අසා ඇති පරිදි ජපානයේ හදන රොබෝලාගේ සමහර ක්‍රියාකාරකම් අද වන විට යම් තරමකට අවස්ථානෝචිත ය, තරමක් දුරකට ස්වාධීන ය. එහෙත් යන්ත්‍ර විසින් මානවයා පරදන ඒ යුගය තවම එළබ නැති බැවින් මිනිසා ඉතා ම වටිනා ශ්‍රමිකයා වේ. ඔහු සතු චින්තනය හා බුද්ධිය හේතුවෙන් හේ අසම සම ය. යන්ත්‍ර සතු සියළු දැනුම් හා වටිනාකම් එවාට ලබා දී ඇත්තේ මිනිසා ය.

මානව සම්පතේ හැකියාව කලින් කළට අවකාශයෙන් අවකාශයට වෙනස් වේ. මේ නිසා යුගයෙන් යුගය  මානව සම්පතේ ප්‍රයෝජ්‍ය ගුණය වෙනස් වේ.  ලෝකයට වැඩ කරන්නෙත් ලෝකය ගොඩඟන්නෙත් මේ ශ්‍රම හමුදාව ය.1950 දී ලෝකයේ තරුණ ජනගහණයෙන් 9% ක් ජිවත් වුයේ අප්‍රිකාවේ වන අතර 30% ක් යුරෝපය ඇතුළු සංවර්ධිත ලෝකයේ ජිවත් විය. වර්ෂ 2050 දී ලෝක තරුණ ජනගහණයෙන් 29% ක් ජිවත් වනුයේ අප්‍රිකානු රටවල බවත් 11% යුරෝපය අතුළු සංවර්ධිත ලෝකයේ ජිවත් වනු ඇති බවත් එක්සත් ජාතින්ගේ වාර්ෂික ජන සංඛ්‍යා වාර්තාව සකස් කරනු ලබන කාල් හබ් මහතා පෙන්වා දේ. ඔහු පෙන්වා දෙන පරිදි වර්තමානයේ තරුණ ජනගහනය වන බිලියන 1.2 කින් සියයට 90 කට ආසන්න තරුණ ජන ගහණයක් අයත් වන්නේ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින ලෝකයට වේ. ඉන් සෑම දසදෙනෙකුගෙන් ම අට දෙනෙකු සිටින්නේ ආසියාවේ හෝ අප්‍රිකාවේ ය. මේ අනුව වටිනා මානව ශ්‍රමය ඇත්තේ ආසියා-අප්‍රිකා කලාපයේ ය.

 ස්වභාවික සම්පතෙන් සපිරි මෙම කලාපය පුර්ව සංවර්ධිත රාජ්‍යන්හි සංවර්ධනයට අවශ්‍ය සම්පත් ලබා දුන් අතර එම සම්පත් පාරිභෝජනය කරමින් කලාපයට  / අවකාශයට අවශ්‍ය සංවර්ධනය ගොඩනඟා ගැනීමට  තරුණ ශ්‍රමිකයන් ද එහි එකළ වූහ. තාක්ෂනය ද ඔවුන් සතු විය.මේ නිසා ලෝකයේ බලය ඔවුන් සතු වීම අරුමයක් නොවේ. අද මෙම ආශ්චර්යය හිමි ව ඇත්තේ ආසියා-අප්‍රිකා කලාපයට ය. ‍අද මෙන් ම හෙටට අවශ්‍ය ශක්තියත් ආසියා -අප්‍රිකා කලාපය සතු වේ.

 එනම් සෑම මිනිත්තුවක දීම ලෝකයට අළුත් දරුවන් 158 දෙනෙකු ලැබෙන බවත් ඉන් 4 දෙනෙකු සංවර්ධිත ලෝකයටත් 154 දෙනෙකු සංවර්ධනය වෙමින් පවත්නා ලෝකයටත් අයත් වන බව එක්සත් ජාතීන්ගේ ජනසංඛ්‍යා වාර්තාව පෙන්වා දේ.  මෙයින් පෙන්වන්නේ තවත් වසර විසිපහක් ගිය තැන මේ දරැවන් 158 දෙනාම කිසිදු අතුරු අන්තරායකින් තොරව ජිවත් වුයේ නම්, එවිට සංවර්ධිත ලෝකයට තරුණ ශ්‍රමිකයන් 4 දෙනෙකු හිමිවන විට සංවර්ධනය වෙමින් පවතින ලෝකයට 154 දෙනෙකු හිමිවන බව නොවේද?  මෙම වාර්තාව පෙන්වා දෙන පරිදි 2023 දී බිහි වනු ඇතැයි කියන අටවන බිලියනයක ජන ගහණය මිහිමත වසන කාලය එළබෙන විට ඇමරිකාව යුරෝපය ඇතුළු සාම්ප්‍රදායික ධනවතුන් දුප්පත් වී ආසියා අප්‍රිකා කලාපය ධනවතුන් වේ ද? නිසැක වශයෙන් ම ඔවුන් අද මෙන් ම ජන සංඛ්‍යාවෙන් නම් ධනවත් වනු ඇත. බලවත් මහද්වීපයක ජනගහණයෙන් ආර්ථිකයෙන් ස්වභාවික සම්පතෙන් පුර්ණ වූත් බලවතා වූත් චීනයේ අනාගතය ගැන ඇති පුරෝකතන පැහැදිලිව දකින්නට හැකි වන්නේ මේ වටපිටාව තුළිනි. නමුත් තම ස්වාධීන බව පිළිබඳ මේ රටවල් සෑහෙන යුද්ධයක් කළ යුතුව ඇත. මන්ද බලය හිමි කාලය එළඹෙන විට රට පුර්ව සංවර්ධිත රටක අතකොලුවක් හෝ යටත් විජිතයක් නොවිය යුතු ය. තාක්ෂණිකරණය පවා යටත් විජිතකරණයකි. මන්ද විරවංශ මහතා කියන ලෙස ඇමරිකාවෙන් ගෙන්වන සියළු දේ  ප්‍රතික්ෂේප කරන්නට අපට බැරි ඒ සමඟම අන්තර්ජාලයේ ද තාක්ෂණයේ ද බොහෝ කවුළු අපට වැසි යන බැවිනි. අප තාක්ෂණික වශයෙන් යටත් නොවන්නේ නම් වහමු කියා කියු සැනින් අපට වැසිය හැක. නමුත් අපේ ගෙදර දොර ඇත්තේ අල්ලපු ගෙදරක ය. ඒ වත්තට නොයා අපේ දොර වහන්න නම් අපේම කියා දොරක් අප ම  චීනයේ මෙන් හදා ගත යුතු වෙමු.

කුරුස යුද්ධය මා දකින ආකාරයට ලෝකයේ දිගුම ඉතිහාසයක් ඇති යුද්ධය යි. එය අද ද රෝස වසන්තය නමින් කරලියට පැමිණ ඇතැයි මට සිතේ. පෙනෙන දේ ඇත්ත නම් සදාම් හුසෙන්ලා ගඩාෆිලා මිය යන්නේ තෙල් නිසා ම හෝ කරන ලද අකටයුතු කම් නිසා ම යැයි අපට පෙනෙන්නට සළස්වන ප්‍රබල දේශපාලනික ප්‍රතිවාදීන් මේ යුද්ධය, සීතල යුද්ධයක් කොට අහවර විය යුතුය. ලෝකයේ තරුණ ජනතාව සමස්තයක් වශයෙන් නැඟි සිටින ආකාරය ද අපට දැකිය හැක. ලෝකය සැරසෙන්නේ තෙවන ලෝක යුද්ධයකට මෙනි. ලෝකයේ සමහර රටවලට අනෙක් රටවල් ගිලගැනීමට හෝ ඒවායේ ස්වාධීනත්වය හෑල්ලු කිරීමට ඉඩ නොදිය යුතුවේ. මන්ද යත් ආසියාවේ මෙන් ම අප්‍රිකාවේ තරුණයෝ සංවර්ධනයට දායක කර ගත යුතුව ඇත.

ලෝකයේ අද සිදුවන සිද්ධි සියල්ල මැකින්ඩර් හා සර්වෙස්කිලා කියු දේ මත ම යැපෙනවා දෝ කියා විටෙක සිතේ. හදබිම වෙනුවෙන් කෙසේ හෝ වේවා ගැටි බිම වෙනුවෙන් පවතින අරගලය පැහැදිලිය. කෙසේ හෝ ගැටි බිමේ බහුතරයක් ආසියානුවෝ වෙති, දකුණු ආසියානුවෝ වෙති, මුස්ලිම්වරු වෙති, චීන්නු වෙති, ඉන්දියානුවෝ වෙති. ලෝකයේ ජනාධිකතම රාජ්‍යන් දෙක පිළිවෙළින් චීනය හා ඉන්දියාව වේ. චීන, මුස්ලිම්, හින්දු ආගම් අදහන තරුණ  කාණ්ඩායම් අද ලෝකයේ බහුල වේ. ලෝකයේ තරුණ ජනතාව මේ වන විට සිය කඳවුර සකස් කරගෙන ඇත්තේ ආසියා අප්‍රිකා කලාපයේ ය. ඔවුන්ගේ මේ එකාරාශී විම නිසි පරිදි ප්‍රයෝජනයට ගත යුතුව ඇත. විවිධ පහත හෙළිමේ සාධක රැසකින් ඔවුන් බේරා ගත යුතුව ඇති අතර ඔවුන්ගේ අධ්‍යාපනය උසස් කර රැකියා නියුක්ත කරවීම ද අත්‍යාවශ වේ. එනම් මේ අති විශාල තරුණ ජනකාය හොඳ මානව සම්පත් කළමණාකරුවෙකුට නතු කළ යුතු වේ.




                  











Monday, February 16, 2015

වළාකුළු



          වළාකුළු නිර්මාණය වන්නේ වාතයේ අඩංගු විශ්කම්භය මයික්‍රෝ මීටර 20 – 50 ත් අතර ජල බින්දු හෝ අයිස් අංශු මයික්‍රෝ මීටර 0.1 – 1.0 ත් අතර ඝනීකරණ න්‍යෂ්ටියක් (දැළි, අළු, දූවිලි, ලවණ)වටා එකතු වීම නිසා ය (මේවා විශාල ප්‍රමාණයක් එකුතු වු විට වළාකුළක් සෑදේ) . ජලය අයිස් (ඝන ස්වරූපයට) බවට පත්වන්නේ සාමාන්‍යයෙන් 0 0C වඩා පහත බැසීමෙනි. නමුත් වළාකුළු ඇතිවන්නේ වාතය ඉහළ නැඟ සිසිල් විම නිසා . මේවා ප්‍රධාන ක්‍රියාවලි කිහිපයක් නිසා ඇතිවී වර්ධනය වේ.
·       මතුපිට තලය උණුසුම් වීම නිසා සිදුවන සංවහනය.
·       වාත ස්කන්ධයක් කඳු බාදක හෝ විෂමතා බාධක නිසා එසවීම.
·       කාළගුණික පෙරමුණු ආශ්‍රීතව සිදුවන ඉහළ නැඟීම.
·       අභිසරණය වන වායු ආශ්‍රීතව ඉහල යාම.

මතුපිට තලය උණුසුම් වීම නිසා සිදුවන සංවහනය.

යම් මතුපිට තලයක් තාපවත් වීම නිසා  එය අවට වායුව රත් වී ඉහළ නඟින්නට පටන් ගනී. එසේ ඉහළ නඟින විට පහළ ඇති ඉඩැස පුරවන්නට අවටින් වාතය ගලා . මෙසේ එන වාතය ජල තලයක් නැතිනම් විශාල ශාක වැස්මක් (උත්ස්වේදනය සිදුවන) හරහා එන විට ජලවාශ්ප වාතය සමඟ එන බැවින් රත් වු වාතය ජල වාශ්ප උරා ගනී. මෙය නිරන්තරයෙන් සිදු වන විට එය විශාල ජල වාශ්ප තොගයක් උරා ගෙන ඉහළ නැඟ තව දුරටත් සිසිල් වී  ඝනීභවනය වී වළාකුළු සාදයි.


වාත ස්කන්ධයක් කඳු බාධක හෝ විෂමතා බාධක නිසා එසවීම.

නිරන්තරයෙන් චලනය වන වායුවට කඳු බාධකයක් හමු වු විට එය විනිවිද යා නොහැකි බැවින් කන්ද දිගේ ඉහළට නැඟීමටත් පටන් ගනී. මෙහි දි සිදුවන ඉහළ නැඟීම නිසා වාතය සිසිල් වී එහි තෙතමන ප්‍රමාණය සමඟ ඊට අනුව වළාකුළු නිර්මාණය කරයි

කෙසේ වුවද වළාකුළක් නිර්මාණය වීමට නම් ඉහත සංසිද්ධියට පෙර තවත් ක්‍රියාවලී රැසක් සිදු විය යුතුය. එනම් ඉහත දැක්වු ආකාරයට ඉහළ නැගීමේ ක්‍රියාව සදහා තවත් ක්‍රියාවළි රැසක් සිදුවිය යුතුය. ඒවා නිසි පරිදි සිදු නොවන්නේ නම් ඉහළ නැග සිසිල් වන සෑම වාතස්කන්ධයක් ම වැසි ලබා නොදේ.
          වළාකුළු ඝනීභවනයේ ප්‍රථිඵලයකි. මෙය සිතියම් ගත කරන ක්‍රමවේදයක් ඇත. වළාකුළු, ඒවා පිහිටන උස අනුව වර්ග කෙරේ.

වළාකුළු වර්ග
A.  පවුල - ඉහළ වළාකුළු - අඩි 20000 - අඩි40000
B.   පවුල - මධ්‍යම වළකුළු - අඩි 6000 – අඩි20000
C.   පවුල - පහළ වළකුළු - භූමි මට්ටමේ සිට අඩි 6000
D.  පවුල - සිරස් වර්ධනය සහිත වළාකුළු

පහත දැක්වෙන්නේ වළාකුළු වර්ග කිහිපයකි. විවිධ අයට අනුව වළාකුළු වර්ග ගණන විවිධ වේ. පහත දැක්වෙන්නේ එවැනි සුලබ හදුනා ගැනිමකි.


ඉහළ වළාකුළු

·       කෙඳි වළාකුළු ( cirrus ) Ci


          ජල බිංදු වෙනුවට අයිස් ස්ඵටික වලින් සෑදී තිබේ. සුදු පැහැති වේ. මෘදු පෙනුමක් ඇත. තන්තුමය (කෙඳි) ස්වභාවයක් ඇත. හිරු බැස යන විට දීප්තීමත් වර්ණ වලින් දිස්වේ. වෙන් වු පිහාටුවැනි ස්වරූපයක් ඇති විට  ඒවා යහපත් කාළගුණය පිළිබඳව කැටි වළාකුළු හා බද්ධ වන විට අයහපත් කාළගුණය පිළිබඳව ඉඟියකි.

·       කෙඳි කැටි වළාකුළු ( Crro cumulus) Cc
 
           තැනින් තැන සුදු පැහැති කැටි අර්ධ ගෝලාකාර පෙනුමක් සහිත වටකුරු කැබලි ආකාරයේ පවතී. මෙම වළාකුළු සාමාන්‍යයෙන් කුඩාය. වළාකැටිති සමුහ වශයෙන් හෝ කැබලි / රැළි වශයෙන් පවති.

·       කෙඳි ස්ථර වළාකුළු (Cirrostratus) Cs


          සිහින් සුදු පැහැති (කිරි පැහැති) තීරයක් වැනිය. මෙම වර්ගයේ වළාකුළු වලින් ඡයාවක් නොවැටේ. මෙවැනි වළාකුළකින් සුර්යය දීප්තිය අඩු කළ හැක. මෙම වළාකුළු ලඟ එන කුණාටුවක පෙරනිමිති කියා පාන බව මුලික භූගෝල විද්‍යාව ග්‍රන්ථයේ දී ට්‍රේවෝතා - පින්ච් ඇතුළු කණ්ඩායම පෙන්වා දේ


මධ්‍යම වළකුළු

·       උස් කැටි වළාකුළු (Altocumulus) Ac


          ස්ථරයක් වශයෙන් සකස් වු සමතල කරන ලද වටකුරු වළාකුළු කැදලි . ඒවායේ පිහිටිම රටාවකට අනුව හැඩ ගැසී ඇත. මෙම වළාකුළු වල යටි පැත්තේ නිශ්චිත අඳුරු පැහැයක් ගනී. කැබලි වශයෙන් තිබෙන නිසා කෙඳි කැටි වළාකුළු වලින් වෙන් කර හඳුනා ගත හැක.

·       උස් ස්ථර වළාකුළු (Altostratus) As


          ඝන කෙඳි ස්ථර වළාකුළු වලට සමාන වේ. අළු පැහැතිය. සුර්යයා වසා පැතිරි යතොත් එවිට සුර්යය ආලෝකය කැබලි ලෙස දෘෂ්‍යමාන කරවයි. මෙවා වර්ෂාපතනය ළඟ බව කියාපායි.

පහළ වළාකුළු

·       ස්ථර කැටි වළාකුළු


          වටකුරු කැදලි හෝ වළාකුළු කැබලි වලින් යුතුය. උච්ච ස්ථර වළාකුළු වල මෙන් වළා කැදලි ක්‍රමවත්ව සකස් වී තිබෙන බවක් දැකිය හැක. නමුත් ඒවා විශාල . පෙනුම අඳුරු අළු පැහැයකින් යුතුය.

·       වැහි ස්ථර වළාකුළු

          ගොඩැලි ගොඩැලි ස්වරූපයක් දැකිය හැක. වර්ෂාව ඇති කිරීමට සමත් නමුත් ඉන් අදහස් වන්නේ මේ වර්ගයේ සෑම වළාකුළක් ම වැසි ගෙ ඒමට සමත් වන බව නොවේ. සමහර ඒවායෙන් වැසි ලැබුන තවත් ඒවා වැසි ලබා නොදේ. ස්ථර වළාකුළු වලට වඩා තද පැහැතිය. ස්ථර කැටි වළාකුළු මෙන් ක්‍රමවත් බවක් දක්නට නොලැබේ

·       ස්ථර වළාකුළු



          ධුමිකා වලට සමාන වේ. අළු පැහැතිය. සිහින් පොද වැසි ගෙන ඒමට සමත් වේ.

සිරස් වර්ධනයක් ඇති වළාකුළු

·       සමාන්‍ය කැටි වළාකුළු

          ගෝලාර්ධයක හැඩය ගත් විශේෂයෙන් සිරස් අතට සැලකිය යුතු පැතිරීමක් පෙන්වන වළාකුළ කි. ආලෝකය හා අඳුර වෙන්ව හඳුනා ගත හැක. එනම් මෙම වළාකුළු වල කෙළවර දීප්තීමත් . අකුණු කුණාටු වැහි ඇති කරනු ලැබේ. කවාකාර කිණිහිරි මුදුනක් සහිත . සුර්ය ආලෝකය විනිවිද නොයන තරමට ඝන බැවින් සුර්ය විකිරණය හා භූ විකිරණය පරාවර්තනයේ දී ඉතා වැදගත් කාර්යක්ෂම මෙහෙයක් ඉටු කරනු ලැබේ. දහවල් කාලයේ ගොඩබිම් ආශ්‍රීතව වර්ධනය වේ. සාමාන් කැටි වළාකුළු ලබා දෙන්නේ මඳ වැස්සක් වුවත් කැටි වැහි වළාකුළු බවට පත් වු විට අධික වැසි ගෙන දේ.

·       කැටි වැහි වළාකුළු
මේවා කැටි වළාකුළු වලට වඩා විශාලය. සාමාන්‍යයෙන් වළාකුළු අතරින් වඩා විශාලම සිරස් වර්ධනයක් ඇත්තේ මෙම වළාකුළු වලය. කැටි ස්වරූපයක් ගත්ත ඉහළ දී පැතිර යයි. ඉහළ කිණිහිරි ආකාර හෝ පුනීලයක හැඩය ගනී. මෙවැනි වළාකුළු තුළ සංවහන ධාරා ඇතිවන නිසා වේගවත් සුළං විදුලි හා කෙටිම් සහිත අධික වැහි / අසනි වැසි ඇති කරනු ලැබේ.


 වළාකුළු වල ස්වභාවය හෙළිවන ආකාරයට ඒවායේ නම් යොදා තිබේ.

·       කෙඳි වළාකුළු පිහිටන්නේ අනෙක් වළාකුළු වලට වඩා ඉහළින් (වායු ගෝලයේ ඉහළින්) . අක්‍රමවත්ව විහිදෙන කෙඳි ස්වභාවයක් පෙන්වයි. අයිස් ස්ඵටික වලින් නිර්මාණය වී ඇත.


·       කැටි වළාකුළු ස්වභාවයෙන් ගෝවා මල් ( එනම් එක කැටියකට එකතු වු ස්වරූපයක් දැකිය හැක) වැනි . තනි තනිව පිහිටන අතර උසින් ඒවා එකිනෙකට වෙනස් වේ.



·       ස්ථර වළාකුළු පුළුල්ව පැතිරේ. ඒකාකාරී තිරස් වළාකුළු පටි ලෙස (ස්ථරයක් ලෙස) දිස් වේ. සිරස් වර්ධනය සීමා සහිතය. එමෙන් පුළුල්ව ඒකාකාරී ලෙස පැතිරේ.